Του Μάκη Μπαλαούρα
Η Ανανεωτική Κομμουνιστική και Οικολογική Αριστερά (ΑΚΟΑ), που προέκυψε από μετασχηματισμό του ΚΚΕ Εσωτερικού-Ανανεωτική Αριστερά. Είναι ένας πολιτικός οργανισμός και όχι κόμμα, με την κλασική έννοια, όπως ήταν οι μήτρες από τις οποίες προήλθε. Αυτό αφετηριακά σημαίνει πως οι απαιτήσεις και οι αναγκαιότητες ύπαρξης και δράσεις της ΑΚΟΑ είναι διαφορετικές από αυτές των κομμάτων, όπως του ΚΚΕ Εσωτερικού. Επομένως δεν είναι ακρογωνιαίο στοιχείο της ύπαρξης της η συμμετοχή σε εκλογές, είτε αυτόνομα είτε συνεργαζόμενη μ’ άλλες δυνάμεις.
Τα αίτια της σύγκρουσης στο ΚΚΕ Εσωτερικού
Βέβαια, δεν πρέπει να αγνοηθεί πως υπάρχει μία πολιτική κληρονομιά και ψυχολογική φόρτιση του ενιαίου ΚΚΕ Εσωτερικού από τις εκλογικές διαδικασίες και τα αποτελέσματα τους. Θυμίζω την μεγάλη εσωτερική σύγκρουση στις εκλογές του 1981. Η μια τάση είδε τότε το τέλος του εγχειρήματος μας και εναγωνίως αναζητούσε, πάση θυσία, άλλα κομματικά στέγαστρα.
Η άλλη κατανόησε την εκλογική αποτυχία σαν απουσία δεσμών με την κοινωνία, πείθοντας για μία άλλη πορεία διαμόρφωσης όρων παρέμβασης στους καθημερινούς αγώνες, απορρίπτοντας την λογική της πολιτικής ρητορείας του εθνικού ακροατηρίου. Η τάση αυτή κέρδισε τη μάχη της ανασυγκρότησης του κόμματος, δημιουργώντας μαζικές προσβάσεις, αυτόνομο πολιτικό λόγο και εκπροσωπήσεις σε όλα τα επίπεδα πολιτικού και κοινωνικού ανταγωνισμού.
Το ΚΚΕ Εσωτερικού είχε αρχίσει να κερδίζει το στοίχημα της ανανεωτικής κομμουνιστικής Αριστεράς, η οποία θα κατίσχυε πλήρως και τελεσίδικα του ΚΚΕ, μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Δυστυχώς όμως μεσολάβησε η «μετεξέλιξη» του ΚΚΕ Εσωτερικού, η διάσπαση και το άλμα στο κενό.
Η ΑΚΟΑ και για δημιουργία του «τρίτου ρεύματος»
Η ΑΚΟΑ δημιουργήθηκε φιλοδοξώντας να συμβάλλει στην προώθηση της δημιουργίας του «τρίτου ρεύματος» αριστερής και οικολογικής αναφοράς. Φυσικά δεν χρειάζονται σε αυτό το άρθρο επιχειρήματα και αναλύσεις για την ανταγωνιστική μας στάση απέναντι στην σοσιαλδημοκρατία, ώστε να απορριφθεί αμέσως οποιαδήποτε ιδέα για εκλογική συνεργασία με το εγχώριο φορέα της, το ΠΑΣΟΚ (πολύ περισσότερο λόγω της οκταετούς εμπειρίας διακυβέρνησης του). Άλλωστε, κανείς δε θέτει τέτοιο ζήτημα.
Η αναπαλαίωση του πολιτικού λόγου του ΚΚΕ στο γνωστά τριτοδιεθνιστικά πρότυπα, η στρατηγική του και ο ιδιότυπος σεκταρισμός δεν αφήνει περιθώρια για εκλογική συνεργασία ακόμα κι αν σε πρώτη ανάγνωση παρουσιάζονται κάποιες πολιτικές συμπτώσεις. Αυτές είναι επιφανειακές.
Ο Συνασπισμός βιώνοντας την ήττα, βρίσκεται σε βαθιά κρίση, δέσμιος των απαιτήσεων των ΜΜΕ και των κυριάρχων απόψεων, απομακρύνεται από τις απαιτήσεις των εργαζομένων. Οι τάσεις στους κόλπους του διαμορφώνονται αλληλοσπαρασσόμενες. Η σοσιαλδημοκρατική με τις δύο μορφές της, αυτή του Φόρουμ κι αυτή του Μίμη Ανδρουλάκη. Σε αιωρούμενη πολιτική θέση- η οποία παίζει με τις βασικές τάσεις- είναι ηγετική ομάδα του Συνασπισμού, με πρόεδρο τη Μ. Δαμανάκη..
Η Αριστερή τάση του ΣΥΝ
Η Αριστερά του κόμματος αυτού βρίσκεται συνεχώς υπό διαμόρφωση. Με διαφορετικές κομματικές προελεύσεις, στήριζε μέχρι πρότινος την ηγετική ομάδα. Την τελευταία περίοδο προσπαθεί να διαμορφωθεί οργανωτικά και να αποσαφηνίσει άξονες πολιτικού λόγου. Σημειώνουμε βέβαια, πως οι πρώτες αναφορές της κεντρίζουν το ενδιαφέρον μας.
Η στρατηγική του Συνασπισμού, οι αναφορές και η εκπομπή του λόγου του σε βασικά ζητήματα της ελληνικής κοινωνίας και της ευρωπαϊκής ενοποίησης (οικονομική ανάπτυξη, Μάαστριχτ) βρίσκονται μακριά από τις δικές μας αντιλήψεις και αναζητήσεις.
Ο Συνασπισμός βιώνοντας την ήττα πέφτει στην αγκαλιά του ΠΑΣΟΚ
Στο κοινωνικό και κυρίως το συνδικαλιστικό– μια πλευρά που μας ενδιαφέρει σημαντικά, επειδή συζητούμε σαν αριστεροί- αντανακλάται πλήρως το πολιτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Ο Συνασπισμός στο κοινωνικό μετά την απόρριψη παλιών αυταπατών, αμήχανος από την ήττα, αδυνατεί να αρθρώσει ένα ριζοσπαστικό λόγο και σπρώχνεται σε συντηρητικές θέσεις, καταλήγοντας στη σιγουριά της αγκαλιάς της ΠΑΣΚΕ. Αισθάνονται πως δεν αντέχουν οι ώμοι τους την αυτονόμηση τους από τις αντιλήψεις περί «δημοκρατικών δυνάμεων» και του μορατόριουμ. Η αρχή της αυτονομίας του συνδικαλιστικού κινήματος από τα κόμματα έχει εκληφθεί σαν εγκατάλειψη των ιδεολογικών αναφορών με συνέπεια την διάλυση του συνεκτικού ιστού και το διαζύγιο με την ταξική πολιτική, με αποτέλεσμα την αυτονόμηση στελεχών του σε παραγοντική βάση, μακριά από τις ανάγκες του κινήματος…
Δε μπορεί, επομένως, να μας ενδιαφέρει εκλογικά ο σημερινός Συνασπισμός εν συνόλω. Αντίθετα, μας ενδιαφέρει η ενίσχυση και συνεργασία με τις αριστερές δυνάμεις του. Παρά τις ταλαντεύσεις, τις εσκεμμένες μη αποσαφηνίσεις, τις μεταξύ τους διαφορές και τα οργανωτικά λάθη τους που τους κατέστησαν εύκολη λεία στους μετρ των φραξιονισμών, τον διαπλοκών και του τακτικισμού.
Διάλογος – Δράση – Λίστα
Η στρατηγική της ΑΚΟΑ, επομένως, πρέπει να εκπορευθεί με ψυχραιμία, χωρίς ψυχολογικούς πειθαναγκασμός και αγωνίες επιβίωσης. Αντίθετα, οφείλουμε να υπηρετήσουμε με συνέπεια, δημιουργώντας τους απαραίτητους όρους.
Έτσι με τους σημερινούς συσχετισμούς και υπαρκτές πολιτικές δεν υπάρχουν προϋποθέσεις εκλογικής συνεργασίας στις βουλευτικές εκλογές. Για τις ευρωεκλογές τα στοιχεία διαφοροποιούνται καταρχάς. Οφείλουμε, όμως, από τώρα να επιδράσουμε αποφασιστικά στις εξελίξεις, ώστε να δημιουργηθούν οι όροι για το σχηματισμό μιας λίστας ριζοσπαστικής οικολογικής Αριστεράς. Οι πρωτοβουλίες και οι κινητικότητες που αναπτύσσονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορούν να γίνουν προνομιακός χώρος παρέμβασης για δυνάμεις σαν την ΑΚΟΑ.
Παράλληλα, όμως, με αυτές τις εξελίξεις πρέπει να κινηθούμε αναζητώντας διαδικασίες και κανάλια μόνιμου διαλόγου και δράσης στα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα σε όλη τη χώρα. Δε μας επιτρέπεται, όμως, να μείνουμε στις προθέσεις. Η «Κίνηση πολιτών ενάντια στο Μάαστριχτ» αποτελεί ένα αξιόλογο παράδειγμα συμπύκνωσης απόψεων και πρωτοβουλιών. Μια νέα κίνηση, η οποία θα δημιουργηθεί από πολίτες ευρύτερων αριστερών προελεύσεων που θα συσπειρώνονται, όχι μόνο εναντίον του Μάαστριχτ, αλλά που θα διεκδικούν ένα άλλο Μάαστριχτ, αυτό των εργαζομένων, των ευρωπαίων πολιτών, της οικολογίας, του αντιρατσισμού. Από εκεί μπορεί να προκύψει η εναλλακτική λίστα. Χωρίς βιασύνες, χωρίς ψυχαναγκασμούς και άγχος. Άλλωστε, στα επόμενα τρία χρόνια, θα γίνουν πολλές εκλογικές αναμετρήσεις, θα αλλάξουν οι συσχετισμοί και οι απολυτότητες.
Αριστεροί (ζαλισμένοι, βέβαια) υπάρχουν. Αριστερές υπάρχουν.
Η Αριστερά είναι το ζητούμενο…
Πηγή: Η Εποχή 18/7/1993