Διαπραγματευτικό μας όπλο η πολιτική απαξίωση και η οικονομική κατάρρευση της ευρωζώνης
Του Μάκη Μπαλαούρα
Ο πανικός των κυριάρχων ελίτ της Ευρώπης στο ενδεχόμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να βγει πρώτο κόμμα και να σχηματίσει κυβέρνηση της Αριστεράς, τους μετατρέπει σε προαπαγανδιστές τρόμου. Από τον ανεκδιήγητο βαστάζο της Μέρκελ Μπαρόζο, τον δογματικά νεοφιλελεύθερο Σόιμπλε, τους τραπεζίτες της ΕΚΤ, έως τα εγχώρια φερέφωνά τους όπως το Μέγκα και τα «Νέα».
Οι πιο νουνεχείς πολιτικοί και οικονομολόγοι, ακόμα και αυτοί που υποστηρίζουν με φανατισμό τη νεοφιλελεύθερη δημοσιονομική πειθαρχία και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης –κατακρήμνιση μισθών και κοινωνικών παροχών, διάλυση εργασιακών σχέσεων– δεν κρύβουν τον μεγάλο φόβο τους στην περίπτωση που η Ελλάδα εξαναγκαστεί ή αποφασίσει να βγει από τη ζώνη του ευρώ, προβαίνοντας σε εκτιμήσεις για το τεράστιο οικονομικό κόστος, μεταξύ ενός τρισ. και 1,5 τρισ. ευρώ, ποσά ασύλληπτα, που μπορούν να συγκριθούν με τα ποσά που έδωσε ο Ομπάμα στην αμερικάνικη οικονομία για να τη βγάλει από την ύφεση. Χαρακτηριστική είναι βέβαια η περίπτωση της χρεοκοπίας της Lehman Brothers, μιας μεσαίας τράπεζας των ΗΠΑ, που τράνταξε όλη την παγκόσμια οικονομία.
Πόσο μάλλον ενός κράτους, που έστω και μικρού, που τα ομόλογά του κατέχουν, ακόμα, τράπεζες της Γερμανίας, Γαλλίας, Αγγλίας, ΗΠΑ, ενώ οι δανειστές ΕΚΤ, και κράτη της ευρωζώνης με συνολικά δάνεια πάνω από 470 δισ. ευρώ, θα τρανταχθούν. Θα αρχίσει ένα αλυσιδωτό ντόμινο κατάρρευσης ή τουλάχιστον βαθιάς κρίσης που θα συμπαρασύρει όλη την παγκόσμια οικονομία.
Το αποτέλεσμα των εκλογών της 6ης Μαΐου ήδη οδήγησε στο να απολέσει σημαντικά την ισχύ του το ευρώ, έναντι όλων των νομισμάτων. Από την άλλη οι περίφημοι οίκοι αξιολόγησης απείλησαν ότι θα υποβαθμίσουν την πιστοληπτική ικανότητα όλης της ευρωζώνης! Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η σύνοδος των G 8 θα ασχοληθεί κυρίως με την Ελλάδα και την ευρωπαϊκή κρίση.
Οι πέραν του Ατλαντικού πολιτικοί όπως η κ. Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι «η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα ήταν ιδιαίτερα δαπανηρή και κακή εξέλιξη όχι μόνο για τη χώρα, αλλά και για όλες τις οικονομίες». Ο υπουργός Οικονομίας των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ προχώρησε ένα βήμα παραπέρα λέγοντας ότι «οι προκλήσεις της (αμερικάνικης) οικονομίας δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με μια οικονομική ατζέντα σκληρής ρευστότητας, που συνδυάζονται με βαθιές περικοπές στην εκπαίδευση και το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας». Από την άλλη ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Πιερ Μοσχοβισί σε δήλωσή του που αναπαρήγαγαν όλες οι εφημερίδες κύρους της Ευρώπης, δήλωσε ότι «επιθυμούμε την παραμονή της Ελλάδας με όλες μας τις δυνάμεις. Η ευρωζώνη θα πρέπει να μείνει ενωμένη και δεν μπορεί να διαλυθεί». Η γαλλική «Μοντ», προχθές, έγραψε «το οποιοδήποτε διαζύγιο, ακόμη και συναινετικό, έχει άγνωστες συνέπειες, πρώτα απ’ όλα στην ίδια την ευρωζώνη. Εκτός από τον κίνδυνο να μεταδοθεί η κρίση σ’ άλλες χώρες, η αποχώρηση ενός μέλους θα σήμαινε μια τρομερή αποτυχία. Μια νομισματική ένωση θα αποδεικνυόταν ανίκανη να στηρίξει ένα μέλος της, το οποίο αντιπροσωπεύει μόλις το 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ».
Όμως το κόστος δεν είναι μόνο οικονομικό, είναι (κυρίως) πολιτικό. Η έξοδος μιας χώρας από το ευρώ, θα αποδείξει την αδυναμία και εν πολλοίς την αφερεγγυότητα των πολιτικών αποφάσεων των κυρίαρχων δυνάμεων της ΕΕ και θα σηματοδοτήσει το ξήλωμα της κάλτσας της ευρωζώνης. Η ΕΕ και όχι μόνο η ευρωζώνη θα απωλέσει την ελκτική της δυναμική και τελεσίδικα οι λαοί της Ευρώπης, αλλά και όλου του κόσμου θα την κατατάσσουν πια όχι ως Ευρώπη της αλληλεγγύης και της κοινωνικής προστασίας, όπως ισχυρίζονταν, αλλά ως Ευρώπη δέσμια των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Προς επίρρωση των επιχειρημάτων μας για τις δυνατότητες πίεσης της Ελλάδας για την ανατροπή της πολιτικής των Μνημονίων παραθέτουμε πρόσφατα άρθρα ευρωπαϊκών εφημερίδων και πολιτικών – οικονομικών διεθνών παραγόντων.
Guardian: «Ενα τρισ. δολάρια το κόστος εξόδου της Ελλάδας»
Η βρετανική εφημερίδα Guardian.αναφέρει τη δήλωση του επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας, Σερ Μέρβιν Κινγκ, ότι η Ευρώπη «κατασπαράζει τον εαυτό της».Η εφημερίδα υπολογίζει το κόστος της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη στο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια.
Die Welt: «Μια ασταθής ήπειρος – Φόβος για τη δύση του ευρώ» είναι ο τίτλος της γερμανικής εφημερίδας. «Τι έρχεται μετά την Ελλάδα; Οι πολίτες κάνουν επιδρομές στους λογαριασμούς τους, η Ιταλία προτίθεται να χρησιμοποιήσει στρατό κατά των πολιτών και οι επενδυτές φοβούνται για τα χρήματά τους. Στην Ευρώπη, κυριαρχεί η αβεβαιότητα» γράφει.
Financial Times: Ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα στοιχίσει στην ευρωζώνη περίπου 395 δισ. ευρώ.
Σε περίπτωση πτώχευσης της Ελλάδας, οι επίσημοι πιστωτές της θα χάσουν τα χρήματα που της έχουν δανείσει. Στον απόηχο μίας τέτοιας απώλειας, κανείς δεν είναι βέβαιος εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έχουν τη δυνατότητα, ή τη βούληση, να σταθούν στο πλευρό μεγάλων ασθενών της ευρωζώνης, όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Μεταξύ των εναλλακτικών επιλογών που εξετάζονται περιλαμβάνονται τόσο η απαρέγκλιτη συνέχιση του προγράμματος της τρόικας όσο και η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ που καταγράφεται στο άρθρο ως εξής: Η Ελλάδα να ακυρώσει άμεσα το πρόγραμμα, να πάρει πίσω κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται σε αυτό και να εξετάσει την αθέτηση πληρωμών [default] στο εναπομείναν εξωτερικό χρέος, πράξεις που ισχυρίζονται ότι δεν θα οδηγούσαν στην έξοδο από την Ευρωζώνη. Η άποψη του αρθρογράφου της εφημερίδας Μουντσάο είναι: «Η χειρότερη επιλογή είναι η συνέχιση του προγράμματος της τρόικας. Η Ελλάδα αν ακολουθήσει το πρόγραμμα αυτό θα οδηγηθεί σε 10 χρόνια ύφεσης, σε αναπόφευκτη έξοδο από την Ευρωζώνη κι ενδεχομένως σε κατάρρευση της δημοκρατίας. Θεωρώ ότι η προσέγγιση του Τσίπρα ενέχει κινδύνους. Ωστόσο κατανοώ το γιατί οι Έλληνες πολίτες θα ψήφιζαν υπέρ του. Η θέση του είναι σίγουρα περισσότερο ορθολογική από την καθεστωτική της λιτότητας, η οποία δεν μπορεί να προσφέρει καμία προοπτική οικονομικής ανάκαμψης. Πρόκειται για επανάληψη της ίδιας κατάστασης με εκείνη στη Γερμανία στις αρχές του 30».
Παγκόσμια Τράπεζα: «Επικίνδυνη για την Ευρωζώνη η έξοδος»
Ενδεχόμενη απόφαση της Ελλάδας για αποχώρηση από τη ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τον αντίκτυπο στην Ισπανία, την Ιταλία και άλλες χώρες-μέλη της Ευρωζώνης που υλοποιούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τόνισε ο επικεφαλής της τράπεζας Ζέλικ. «Το βασικό ερώτημα δεν θα είναι η Ελλάδα, αλλά η Ισπανία και η Ιταλία», ανέφερε.
Τσαρλς Νταλάρα, επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου – IIF: «Αρμαγεδδών» μετά την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ
Ο αντίκτυπος από μια έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα ήταν τεράστιος για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, προειδοποίησε ο επικεφαλής του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF), λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά πως θα ακολουθούσε «ένας Αρμαγεδδών. «Οι πιέσεις στην Ισπανία, την Πορτογαλία ακόμα και στην Ιταλία και πιθανόν στην Ιρλανδία θα ήταν τεράστιες».
«Μια έξοδος της Ελλάδας είναι δυνατή, αλλά όχι πιθανή ή αναπόφευκτη, εξαιτίας του «τέραστιου κόστους» για την ίδια την Ελλάδα, την Ευρώπη αλλά και για την παγκόσμια οικονομία..Δεν θέλω καν να εκτιμήσω το κόστος που θα έχει στην Ευρώπη η προσπάθεια σταθεροποίησης σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδα, αλλά θα ήταν πολύ μεγάλο» τόνισε.
Και συνέχισε αναφερόμενος στη Γερμανία, τονίζοντας ότι «μπορεί να χρειαστεί περισσότερη χρηματοδότηση για τα επόμενα χρόνια, αλλά θα είναι κατά πολύ μικρότερη από το να αφεθεί η κατάσταση να επιδεινωθεί σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία η Ισπανία και η Ιταλία».
Πρόντι: ”Αν φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, θα καταρρεύσουν και άλλοι”
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρόεδρος της ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ρομάνο Πρόντι φάνηκε έντονα ανήσυχος για το μέλλον της Ευρωζώνης, σε περίπτωση που αποχωρήσει η Ελλάδα από το κοινό νόμισμα. Προέβλεψε ότι: ”Αν η Ελλάδα αποχωρήσει από το ευρώ, κι άλλες χώρες θα αρχίσουν να καταρρέουν σαν χάρτινος πύργος από τα χτυπήματα της κερδοσκοπίας”. ”Η Ευρώπη γεννήθηκε με βάση την αλληλεγγύη, για να λαμβάνονται υπόψη τα προβλήματα όλων. Το να εγκαταλειφθεί είναι μια τεράστια οπισθοχώρηση”, συμπλήρωσε. Υπογράμμισε ακόμα, ότι ”Η Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόνο το 2% του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ, αν όμως εξέλθει του κοινού νομίσματος, η κερδοσκοπία, αφού καταβροχθίσει την Αθήνα, θα συνεχίσει να χτυπάει φτάνοντας έως την Πορτογαλία, την Ισπανία και στη συνέχεια την Ιταλία και τη Γαλλία”.
Κάμερον, Πρωθυπουργός Ηνωμένου Βασιλείου : “Ή βοηθάμε την Ελλάδα ή καταστρέφεται το ευρώ”
“Η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού” σύμφωνα με τον Βρετανό πρωθυπουργό, που προειδοποίησε εκ νέου τους Ευρωπαίους ηγέτες για το μέλλον της Ευρωζώνης, καλώντας τους “να συνεννοηθούν” καθώς η Ελλάδα βρίσκεται “σε κρίσιμο σημείο και “διακυβεύεται” η επιβίωση του ευρώ. “Οι ηγέτες πρέπει να συνεννοηθούν ή να αντιμετωπίσουν μια πιθανή κατάρρευση” της Ευρωζώνης, είπε ο Κάμερον. Διακυβεύεται η επιβίωση του ευρώ” πρόσθεσε ο Βρετανός πρωθυπουργός. Κατά τη γνώμη του, ένας δρόμος ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι η επιλογή των “αναπτυξιακών ομολόγων” του νέου προέδρου της Γαλλίας Ολάντ. Η μόνη λύση είναι η ανάπτυξη και όχι το να χτίσουν οι Ευρωπαίοι ένα “τείχος” γύρω από την ελληνική οικονομία προσπαθώντας να μη διαδοθεί η οικονομική κρίση πέραν της Μεσογείου.
Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του EFSF: Κοστίζει ακριβά μια έξοδος της Ελλάδας
“Για αυτό το λόγο οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης κάνουν ότι μπορούν για να κρατήσουν την Ελλάδα” σημείωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του EFSF….
Η έξοδος της Ελλάδας από την Eυρωζώνη αποτελεί την πιο επιζήμια οικονομικά λύση, δήλωσε ο επικεφαλής του EFSF, κ. Κλάους Ρέγκλινγκ, σε συνέντευξη του στην αυστριακή εφημερίδα Die Presse.
To “χειρότερο δυνατό σενάριο, αυτό της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, θα αποτελούσε την πιο ακριβή λύση για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Για αυτό το λόγο οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης κάνουν ότι μπορούν για να κρατήσουν την Ελλάδα” σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Ρέγκλινγκ .
Μάλιστα, ο επικεφαλής του EFSF παρέπεμψε σε έρευνα της UBS, η οποία υπολογίζει το κόστος μιας ελληνικής εξόδου στα 100 δισ. ευρώ τον πρώτο χρόνο, προειδοποιώντας πως: “Πιθανότατα το κόστος θα μπορούσε να είναι σημαντικά υψηλότερο, καθώς δεν μπορεί κανείς να προβλέψει τις συνέπειες” προειδοποίησε ο κ. Ρέγκλινγκ.
Strategy Economics: «Ξεχάστε το “Grexit”, να δούμε ένα “Grashall Plan” για την Ελλάδα»
O Matthew Lynn, ιδρυτής του Strategy Economics του Λονδίνου, είπε ότι: «η Γερμανία θα συνειδητοποιήσει τα ρίσκα που εμπεριέχονται, θα φαει τις λέξεις και θα εμφανιστεί με ένα τεράστιο πακέτο χρηματοδότησης. Αντί για το “Grexit”, θα δούμε το “Grashall Plan” –ως ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα– για να σηκώσει την οικονομία και να κρατήσει το τρέκλισμα του ευρώ για τα επόμενα δυο χρόνια τουλάχιστον». Η γερμανική κυβέρνηση δεν θα αφήσει την Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ, σύμφωνα με τον Lynn. «Ένα Grexit είναι μακριά από το να είναι σίγουρο. Οι Γερμανοί μιλάνε σκληρά. Όταν όμως [η Ελλάδα] έρθει στην κατάρρευση, θα πεταρίσουν και θα δώσουν μια βοήθεια τύπου Marshall για να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ […] Την Τρίτη μάθαμε ότι η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 6,2. Αυτό δεν μπορεί να είναι αποδεκτό».
Economist: “The Greek Run” (ο ελληνικός αγώνας δρόμου).
Η εφημερίδα γράφει πως δεν υπάρχει επίσημος μηχανισμός για να απομακρυνθεί μια χώρα από την Ευρωζώνη. Και σημειώνει πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να ενδυναμώσει τις ελληνικές τράπεζες και από την άλλη οι Γερμανοί πολιτικοί να ταχθούν ανοιχτά υπέρ της παραμονής της χώρας στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα ακολουθήσει η έξοδος και άλλων χωρών (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία).
Bloomberg: Διαπραγματευτικό χαρτί αξίας μισού τρις δολαρίων κρατά στο χέρι της η Αθήνα
Με την Ελλάδα να χρωστά ποσά αντίστοιχα του μεγέθους της οικονομίας της Ελβετίας, οι επιπτώσεις για τους φορολογουμένους στα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα είναι καταστροφικές, εάν η χώρα αποχωρήσει από την Ευρωζώνη. H αλήθεια είναι πως η Ελλάδα έχει ισχυρά χαρτιά διαπραγμάτευσης για να πείσει τους δανειστές της να χαλαρώσει η λιτότητα, καθώς όλοι φοβούνται ότι η έξοδός της από την Ευρωζώνη θα τους στοιχίσει σε χρήματα και πολιτικό κεφάλαιο».Το πρακτορείο εκτιμά στα 400 δις ευρώ τα δάνεια που οφείλει το ελληνικό δημόσιο προς ΔΝΤ, ΕΚΤ, κράτη της Ευρωζώνης και ιδιώτες. Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ, Τζον Γουιτάκερ, υποστηρίζει ότι «η Ελλάδα έχει ισχυρά χαρτιά διαπραγμάτευσης για να πείσει τους δανειστές της να χαλαρώσει η λιτότητα, καθώς όλοι φοβούνται ότι η έξοδός της από την Ευρωζώνη θα τους στοιχίσει σε χρήματα και πολιτικό κεφάλαιο».
* Από την ΕΠΟΧΗ
