image_pdfimage_print

Του Μάκη ΜΠΑΛΑΟΥΡΑ

Αργά το μεσημέρι της 23ης Ιουλίου του ‘74, βλέποντας τις εξελίξεις από την κατάρρευση της δικτατορίας και της διαφαινόμενης ανάληψης της διακυβέρνησης από πολιτικούς, μια παρέα συντρόφων αποφασίσαμε να κατέβουμε από τις κρύπτες μας στην Κυψέλη στο Σύνταγμα για να έχουμε άμεση γνώση των πραγμάτων και να δούμε τι θα κάνουμε. Στα μπαλκόνια της καθόδου μας νοικοκυρές χαρούμενες φώναζαν στους γείτονες και στους περαστικούς σείοντας συνάμα τη γαλανόλευκη. Στην αρχή σε κανά δύο απ’ αυτές προσπαθήσαμε να τους τη σπάσουμε, επιχειρηματολογώντας για το είδος της επικείμενης αλλαγής, αλλά τελικά σπάσαμε εμείς τα μούτρα μας.

Προφανώς, η αυθόρμητη αυτή συμπεριφορά μας προέκυπτε γιατί διαβλέπαμε έστω και διαισθητικά ότι ράγιζε η εικόνα μιας άλλης Ελλάδας που είχαμε οραματιστεί και το παιχνίδι πήγαινε στους (προδικτατορικούς) πολιτικούς και στα (προδικτατορικής εποχής) κόμματα.

Τελικά, παρά τις αρχικές δυσκολίες, εδραιώθηκε στην Ελλάδα ένα σταθερό καθεστώς αστικής δημοκρατίας δυτικού τύπου, που όμοιό του δεν είχε ζήσει ο τόπος. Ενώ αυτά συνέβαιναν στην κεντρική πολιτική ζωή και στους θεσμούς, η Αριστερά -με όλες τις εκφάνσεις της- παρέμεινε σε γενικές γραμμές στην ίδια προδικτατορική κατάσταση. Ιδιαίτερα στο κόμμα της ανανεωτικής Αριστεράς, στο ΚΚΕ Εσωτερικού, ό,τι είχε να κάνει με την ανανέωση, όσον αφορά τις δομές και τα πρόσωπα, το έκανε στη διάσπαση και στην πρώτη περίοδο μετά απ’ αυτήν.

Περιθωριοποιήθηκε η αντιστασιακή γενιά

Όλη η παλιά ηγεσία του ΚΚΕ Εσωτερικού με τις αγκυλώσεις, τις παραστάσεις και τα πάθη του παρελθόντος διαχειρίστηκε το κόμμα ξεπετάγοντας ή περιθωριοποιώντας ουσιαστικά την πολυπληθή αντιστασιακή γενιά, πυροσβένοντας παράλληλα τους φλογισμένους νέους και νέες της καινούργιας φουρνιάς που ξεπηδούσε από τα αμφιθέατρα και τα εργοστάσια. Η ηγεσία προσπαθούσε να τους βάλει στο δικό της κορσέ σκέπτεσθε και πράττειν.

Το ΚΚΕ αξιοποίησε την αντιδικτατορική νεολαία

Και το ΚΚΕ φυσικά κινήθηκε σε παρόμοια κομματικά πλαίσια. Όμως επειδή το εσωκομματικό ξεκαθάρισμα είχε επέλθει με τη διάσπαση, δεν είχε πρόβλημα να προωθήσει στην ηγεσία του νέους και νέες της αντιδικτατορικής γενιάς, γεγονός -πέραν των άλλων- που συνέβαλε στην τεράστια ανάπτυξη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ. Περνώντας τα χρόνια είδαμε τα συγκλονιστικά γεγονότα με την κατάρρευση του υπαρκτού “σοσιαλισμού” (εξαέρωση σωστότερα, γιατί με την κατάρρευση μένουν τουλάχιστον ερείπια) και την απόλυτη ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού.

Το τέλος της ιστορίας;

Το τέλος της ιστορίας, λοιπόν; Φυσικά όχι, και όχι μόνο για λόγους κινήματος θεωρητικούς. Κυρίως λόγω της γέννησης του αντιπαγκοσμιοποιητικού και της εκπληκτικής (διεθνιστικής) ορμής του. Όμως δεν φτάνουν τα κινήματα, χρειάζεται και η πολιτική και οι φορείς της, που διαρθρωμένοι με αυτά με μια νέα αυτόνομη σχέση θα αναπτύξουν ένα νέο πολιτικό υποκείμενο. Στην Ελλάδα η Αριστερά, σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι σε άλλες χώρες, διαχειρίζεται την κρίση της. Τα εκλογικά αποτελέσματα, οι σφυγμομετρήσεις, η αδυναμία παρέμβασης στα συνδικάτα και στην κοινωνία πιστοποιούν την παραπάνω κρίση. Σύμφωνα μάλιστα με μια έρευνα του Χριστόφορου Βερναδάκη, που τα κεντρικά της στοιχεία δημοσιεύτηκαν στην “Εποχή”, «δεν υπάρχει σήμερα μια διακριτή και συμπαγής ταυτότητα της Αριστεράς» ή, για να το διατυπώσουμε αντίστροφα, υπάρχουν πολλά διαφορετικά ιδεολογικά και αξιακά στοιχεία αντιφατικά ή και αντιθετικά μεταξύ τους, στα οποία αναγνωρίζονται οι αριστεροί. Στο εσωτερικό της Αριστεράς λειτουργούν ή αναπτύσσονται αντιλήψεις, στάσεις, ιδεολογίες, οι καταβολές των οποίων βρίσκονται σε άλλους ιδεολογικούς χώρους (ακόμη και συντηρητικούς)”.

Παρ’ όλα αυτά για την Αριστερά υπάρχει έδαφος. Φτώχεια, ποιότητα ζωής, βιασμός του περιβάλλοντος, ευτελισμός και εξαγορά των πολιτικών και των κομμάτων από οικονομικά συμφέροντα. Όπως θα ‘λεγαν και οι παλιοί, οι αντικειμενικές συνθήκες είναι ώριμες, εκεί που πάσχουμε είναι οι υποκειμενικές.

Είναι πια καιρός να κάνει και η Αριστερά -η Ανανεωτική, η ριζοσπαστική, η κινηματική, η ταξική- τη δική της “μεταπολίτευση”.

από “Συναντήσεις” της ΑΥΓΗΣ